Na terenie lubawskiej gminy znajduje się ciekawy zabytek architektoniczny położony we wsi Tuszewo. Na końcu wsi pośród pól i sadu przy drodze z Lubawy w kierunku Lidzbarka Welskiego widoczne są ruiny kaplicy rodowej.
Kaplica rodowa pobudowana została na wyniesieniu terenu w drugiej połowie XIX wieku w latach 1860 -1880 w stylu neoklasycystycznym i jest obecnie widoczna z drogi wojewódzkiej. Obiekt został pobudowany z cegły ceramicznej na fundamencie z ciosów kamiennych. Elewacja frontowa udekorowana bogatym detalem architektonicznym, zachowanym do dnia dzisiejszego.
Elewacje szczytowe zachowane, choć mocno zniszczone, gładkie, z umieszczonymi centralnie pojedynczymi blendami czyli wnękami w ścianie, o wykroju arkady lub okna, stosowana przede wszystkim w celach estetycznych zaakcentowanymi detalami architektonicznymi wykonanymi z otynkowanej cegły analogicznie jak otwory okienne i drzwiowy w elewacji frontowej. Elewacja frontowa - trójosiowa z wejściem umieszczonym centralnie. Elewacja tylna została doszczętnie zniszczona. Posadzka kaplicy zasypana ziemią i gruzem, porosnięta jest samosiewami.
Według relacji mieszkańców pod posadzką znajdowały się trzy cynkowe trumny ze zwłokami dawnego właściciela istniejącego w Tuszewie majątku ziemskiego oraz jego dwóch sióstr. Z opowiadań miejscowej ludności wynika, iż było to rodzeństwo o nazwisku Szak (nazwisko zostało spolszczone). Według legendy pan Szak zmarł prawdopodobnie ok. 1895 roku. Był człowiekiem wyjątkowo złym, skąpym i okrutnym.
W okresie powojennym obiekt pozbawiony został dachu. Można przypuszczać, iż był to dach dwuspadowy i przykryty dachówką ceramiczną. Mieszkańcy wsi pamietają jeszcze kolorowe witraże umieszczone w otworach okiennych kaplicy.
Walory artystyczne zachowanej elewacji frontowej, a także samo usytuowanie ruin, wyróżnia zabytek w skali nie tylko gminy, ale także regionu.
Ruiny kaplicy znajdujące się nieopodal gospodarstwa nr 94 w Tuszewie gm. Lubawa, należą do zabytków i są wpisane do rejestru zabytków nr rej. A-4471.
Na podstawie uzasadnienia o wpisie do rejestru zabytków opracował M.Ż.
Zdjęcia wykonane w kwietniu 2011 roku.
Komentarze
ze zdziwieniem przeczytałam artykuł o legendzie ruiny kaplicy w Tuszewie i panu Szak czy ktoś może zna imiona tego rodzeństwa?????