Instalacje słoneczne o dużych rozmiarach wyrastają na terenie naszego kraju jak grzyby po deszczu. Ten segment fotowoltaiki, produkującej energię elektryczną nie na własne potrzeby, a przede wszystkim na sprzedaż, wyraźnie zaczyna wychodzić z cienia dominującego w ostatnich latach segmentu prosumenckiego. Farmy fotowoltaiczne to instalacje o mocy powyżej 500 kW, które buduje się na gruncie.
Prąd produkowany przez instalację trafia do sieci energetycznej, a jej właściciel w całości go odsprzedaje. To podstawowa różnica w porównaniu do najbardziej popularnych do tej pory przydomowych mikroinstalacji, w przypadku których sprzedaż prądu jest niemożliwa, a nadwyżki rozliczane są z zakładem energetycznym w inny sposób. Dla właścicieli farm fotowoltaicznych przewidywana jest pomoc od państwa w postaci tzw. aukcji OZE.
Rząd określa referencyjne ceny sprzedaży, a inwestorzy wystawiają na aukcje swoje oferty, które nie mogą przekroczyć tych cen. Po odrzuceniu 20% najdroższych ofert i wybraniu najkorzystniejszych, państwo odkupuje od właścicieli produkowany przez nich prąd. Zakłada się, że prąd odkupowany jest drożej niż po cenach rynkowych, a wsparcie dla inwestora powinno trwać maksymalnie 15 lat.
Inwestycyjny boom w kraju i powiecie
Z danych, które zebrał Instytut Energetyki Odnawialnej wynika, że w ubiegłym roku wydano warunki przyłączenia dla farm fotowoltaicznych o łącznej mocy ok. 4,4 GW. To więcej niż dotychczasowa całkowita moc zainstalowana w fotowoltaice, która na koniec 2020 roku wyniosła 3,96 GW. Wśród projektów z wydanymi warunkami przyłączenia większość stanowią te o mocy około 1 MW, jednak nie brakuje również większych elektrowni słonecznych. Jak widać, trwa prawdziwy boom inwestycyjny na farmy fotowoltaiczne wynikający głównie z oddawania do użytku instalacji, które wygrały w aukcjach OZE w ostatnich trzech latach.
Dzięki aukcjom na 15-letnie kontrakty różnicowe, zapewniające wytwórcom gwarantowany poziom cen sprzedaży energii elektrycznej, farm powstawać będzie znacznie więcej i będą one coraz większe. W powiecie iławskim także widoczny jest rozwój tej branży energetycznej. Tylko do tej pory wydano pozwolenia na budowę farm fotowoltaicznych o łącznej mocy 32,853 MW. Jednak łączna moc zaprojektowanych instalacji, dla których wydawane były decyzje środowiskowe jest znacznie większa i wynosi 86,899 MW. Najwięcej w gminach Zalewo (31,0 MW), Lubawa (29,899 MW) oraz Iława (18,0 MW).
Oznacza to, że w przypadku realizacji wszystkich projektów, farmy fotowoltaiczne oraz mikroinstalacje łącznie będą produkowały w naszym powiecie więcej tzw. czystej energii niż dominujące pod tym względem w poprzednich latach farmy wiatrowe.
Energia czysta dla środowiska
Produkcja energii elektrycznej z energii słonecznej zapewnia redukcję emisji gazów cieplarnianych (zwłaszcza CO2) wydzielanych do atmosfery przez elektrownie konwencjonalne. Funkcjonowanie farm fotowoltaicznych nie jest związane z emisją zanieczyszczeń do powietrza, odpadów oraz powstawaniem ścieków bytowych czy przemysłowych. Rodzaj i moc zainstalowanych elementów i urządzeń elektroenergetycznych oraz ich usytuowanie powodują, że infrastruktura pojedynczych elektrowni fotowoltaicznych nie wpływa także na pogorszenie jakości klimatu elektromagnetycznego środowiska i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia ludzi. Panele fotowoltaiczne są dodatkowo pokrywane specjalną powłoką antyrefleksyjną w celu zapobiegania efektowi odbijania światła, co mogłoby np. spowodować chwilowe oślepienie ptaków oraz mylenie przez nie powierzchni paneli z powierzchnią tafli wody.
Jedynym źródłem hałasu w trakcie eksploatacji takiej inwestycji są transformatory umieszczone przeważnie w stacji kontenerowej. Elektrownie fotowoltaiczne niewątpliwie wpiszą się na stałe w krajobraz naszego regionu, jednak przy odpowiednim wyborze lokalizacji i ze względu na niedużą wysokość konstrukcji, nie powinny one wpływać negatywnie na istniejące walory krajobrazowe. Mimo niektórych wad fotowoltaiki (duże koszty instalacji, wymagania co do miejsca montażu itp.), zalety i korzyści dla środowiska wynikające z produkcji czystej energii są przeważające.
Mateusz Szauer
Łączna moc farm fotowoltaicznych zaprojektowanych na terenie powiatu iławskiego
