Po wielu miesiącach prac wytyczono cztery korytarze drogi ekspresowej na odcinku od Grudziądza (autostrady A1) do Ostródy (drogi ekspresowej S7). Wszystkie przebiegają przez teren powiatu iławskiego. Warianty nowej drogi, kluczowej z punktu widzenia dalszego rozwoju całego regionu, zaprezentowano podczas spotkania, które odbyło się 7 października w Warszawie.
Spotkanie odbyło się w formule on-line, co oznacza, że przedstawiciele miast, gmin i powiatów, przez które przebiegać będzie nowa droga, w tym przedstawiciele samorządów z terenu powiatu iławskiego, łączyli się zdalnie z pracownikami Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Nie przeszkodziło to jednak w zadawaniu pytań czy dzieleniu się komentarzami na temat przedstawionych propozycji.
Zacznijmy jednak od początku. W tej chwili osoby podróżujące drogą krajową nr 16 w kierunku Olsztyna mogą obserwować, jak realizowane są prace na odcinku drogi ekspresowej S5 od Ornowa do Wirwajd. To kolejny i zarazem ostatni fragment powstającej obwodnicy Ostródy. Jego długość wyniesie 5 km. Odcinek ten zostanie połączony z drogą krajową nr 16 nowym skrzyżowaniem, które zlokalizowane będzie mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Wirwajdami a Samborowem. Inwestycja ma zostać ukończona do 2023 roku. Wspomniane skrzyżowanie oddalone będzie od granicy powiatu iławskiego jedynie o około 3,5 km. Do takiego odcinka zmniejszy się zatem odległość granicy powiatu od drogi ekspresowej S5. Co dalej?
Pytanie, w związku z przystąpieniem do opracowania przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad studium korytarzowego dla kolejnych odcinków trasy, brzmi: którędy poprowadzone zostaną kolejne odcinki trasy, w tym te biegnące przez teren powiatu iławskiego? Nie czekając na jakiekolwiek rozstrzygnięcia, większość samorządowców powiatu iławskiego już od ponad roku wspólnie zabiegała o to, by był to przebieg, który zabezpieczy potrzeby i umożliwi dalszy zrównoważony rozwój całego powiatu.
– Głównym założeniem naszej koncepcji jest poprowadzenie przebiegu nowej trasy mniej więcej po śladzie drogi krajowej nr 16, czyli przez sam środek powiatu – mówi Starosta Powiatu Iławskiego Bartosz Bielawski. – Odcinek tej trasy, który przebiegałby na południe od Iławy, pełniłby jednocześnie funkcję obwodnicy miasta – dodaje.
Samorządowcy nie ograniczyli się tu do rozmów z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad, ale weszli też w kontakt urzędnikami Komisji Europejskiej. Trzeba bowiem pamiętać, że budowa nowej drogi dofinansowana zostanie w dużej części ze środków europejskich. Podejmowano też rozmowy z Ministerstwem Infrastruktury, a mieszkańcy powiatu iławskiego o staraniach samorządów mogli usłyszeć przy okazji apeli, które w czerwcu 2019 roku wystosowały Rada Powiatu Iławskiego, Rada Miejska w Iławie, Rada Gminy Iława oraz Rada Miejska w Kisielicach. Radni apelowali w nim do premiera polskiego rządu o uwzględnienie koncepcji przebiegu korzystnej dla całego powiatu, ale też o jak najszybsze rozpoczęcie realizacji inwestycji. Co ważne, pierwszym organem, który wystosował apel i opowiedział się za takim przebiegiem drogi, był Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego, na czele którego stoi iławianka Bernadeta Hordejuk.
– W apelu wykazaliśmy, że budowa drogi S5 i uwzględnienie przebiegu przez środek powiatu iławskiego wpłynie na dynamiczny rozwój gospodarczy tej części regionu – informuje Bernadeta Hordejuk. – Zaapelowaliśmy do polskiego rządu o jak najszybsze podjęcie prac przygotowawczych – dodaje.
Pełną treść apelu sejmiku, podpisanego przez Bernadetę Hordejuk, publikowaliśmy w zeszłym roku, w sierpniowym wydaniu „Życia Powiatu Iławskiego”. Sprawa przebiegu i budowy S5 stawała też na wszystkich wspólnych spotkaniach przedstawicieli samorządów powiatu iławskiego.
I w końcu, po wielu miesiącach prac i wielu miesiącach oczekiwań, ogłoszono w trakcie spotkania, które odbyło się 7 października, cztery warianty nowej trasy. Zaprezentował je dyrektor Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Tomasz Żuchowski. Rozpoczął jednak od stwierdzenia, że potwierdzona została zasadność budowy drogi ekspresowej S5 na odcinku pomiędzy S7 i A1. Droga na pewno powstanie. Pytanie kiedy i w jakim przebiegu?
Wiadomo, że teraz, spośród czterech przedstawionych wariantów, wybrany zostanie jeden. Wybór optymalnego korytarza, a później wytyczenie przebiegu trasy poprzedzone zostanie konsultacjami z samorządami, przedsiębiorcami i z mieszkańcami.
W trakcie spotkania przedstawiono następujące koncepcje nowej trasy:
- Korytarz 1 (różowy) obejmuje powiaty ostródzki, iławski, nowomiejski, grudziądzki, brodnicki, wąbrzeski i chełmiński. Jego długość to 89,9 km, przewiduje się budowę siedmiu węzłów. Szacowany całkowity koszt inwestycji w tym korytarzu to około 5,1 mld złotych.
- Korytarz 2 (zielony) przebiega przez powiaty ostródzki, iławski, nowomiejski, brodnicki i grudziądzki. Jego długość to 90,9 km i również przewiduje budowę siedmiu węzłów. Szacowany całkowity koszt inwestycji w tym korytarzu to około 5,2 mld złotych.
- Korytarz 3 (niebieski) obejmuje powiaty ostródzki, iławski, grudziądzki i miasto Grudziądz. Jego długość to 86,9 km i przewiduje budowę dziewięciu węzłów. Szacowany całkowity koszt inwestycji w tym korytarzu to około 6 mld złotych.
- Korytarz 4 (brązowy) obejmuje powiaty ostródzki, iławski, nowomiejski, grudziądzki, świecki. Jego długość to 102,2 km i przewiduje budowę dziewięciu węzłów. Szacowany całkowity koszt inwestycji w tym korytarzu to około 7,2 mld złotych. W przypadku korytarza 4, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zakłada także możliwość alternatywnego zakończenia korytarza 4 w węźle Warlubie.
Przy wytyczaniu poszczególnych przebiegów brano pod uwagę między innymi ograniczenie ingerencji w istniejące skupiska zabudowań, ominięcie obszarów chronionych i cennych przyrodniczo, wykorzystanie rezerw w terenie pod budowę drogi oraz minimalizację liczby kolizji z istniejącą infrastrukturą, lasami czy ciekami wodnymi. Warianty poddano z kolei ocenie pod kątem czterech kryteriów: technicznym, ekonomicznym, środowiskowym, społecznym i sieciowym.
Biorąc pod uwagę powyższe kryteria i założenia, najwyżej oceniony został przez ekspertów korytarz 1 (różowy). To przebieg, o który od samego początku zabiegali przedstawiciele większości samorządów z terenu powiatu iławskiego. Część jego przebiegu przez teren powiatu miałaby pełnić funkcję obwodnicy Iławy.
Odnotujmy dla pewnego porządku, że samorządy leżące na obszarze historycznej Ziemi Lubawskiej opowiedziały się w części za korytarzem 2 (zielonym).
W dyskusji nad przedstawionymi korytarzami udział wziął między innymi starosta powiatu iławskiego Bartosz Bielawski: – Cieszę się, że korytarz 1, o który zabiegaliśmy od samego początku, został najwyżej oceniony przez ekspertów – stwierdził starosta Bielawski podczas spotkania z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad. – Przebiega on przez sam środek powiatu, a zatem, z punktu widzenia równomiernego rozwoju całego powiatu, jest on najkorzystniejszy – dodał.
Z kolei Michał Młotek, przewodniczący Rady Miejskiej w Iławie (w wydaniu „Życia Powiatu Iławskiego z sierpnia 2019 roku opublikowany został felieton jego autorstwa pt. „Samorządy powiatu iławskiego walczą o drogę ekspresową”), zadał pytanie o terminy realizacji inwestycji: – Przebieg trasy jest ważny, ale równie ważny są też terminy rozpoczęcia budowy drogi. Czy na tym etapie znamy realny termin rozpoczęcia prac budowlanych? – zapytał.
Konkretne terminy nie padły, jednak w odpowiedzi dyrektor Tomasz Żuchowski stwierdził, że budowa drogi S5 na odcinku od Grudziądza do Ostródy to kwestia priorytetowa. W streszczeniu studium, które opublikowane zostało na stronie www.gddkia.gov.pl, pojawił się możliwy harmonogram przygotowania i realizacji inwestycji w postaci wykresu Gannta, a więc wykresu, który przedstawia poszczególne etapy realizacji projektu. Zakłada on, że zatwierdzenie programu inwestycji odbędzie się już w 2021 roku, wykonanie studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego na przełomie 2021 i 2022 roku, prace geologiczne w 2025 roku, przetarg na projektowanie i roboty budowlane ogłoszony zostanie w 2027 roku a roboty budowlane rozpoczęłyby się już w 2029 roku.
Zaraz po spotkaniu z 7 października odbył się szereg spotkań i rozmów przedstawicieli samorządów z terenu powiatu. W ich wyniku wypracowane zostało jednolite stanowisko, które trafiło już do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. – Co ważne, stanowisko to poparły nie tylko samorządy powiatu iławskiego, Iławy i Kisielic, ale też Susza i Zalewa – informuje starosta Bartosz Bielawski. – Jeszcze w trakcie spotkania z przedstawicielami Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad korytarz 1 poparty został także przez Bogusława Fijasa, Wójta Gminy Ostróda. Niedawno wsparł nas również Andrzej Wiczkowski, Starosta Powiatu Ostródzkiego – dodaje.
We wspólnym stanowisku samorządowców zwrócono uwagę na następujące kwestie:
- korytarz 1 jako jedyny przebiega przez 6 powiatów (ostródzki, iławski, nowomiejski, grudziądzki, brodnicki, wąbrzeski, chełmiński), podczas gdy pozostałe warianty przez 5 lub 4 powiaty.
- korytarz 1 zapewnia optymalny dostęp do drogi szybkiego ruchu dla wszystkich gmin z terenu powiatu iławskiego
- budowa drogi w wariancie 1 to najniższy koszt całkowity inwestycji i najniższy koszt jednostkowy w przeliczeniu na 1 km
- lokalizacja drogi ekspresowej S5 w bezpośrednim sąsiedztwie Iławy – największego węzła kolejowego w tym rejonie i największego ośrodka w przestrzeni pomiędzy Ostródą i Grudziądzem zapewni spójność transportu samochodowego z transportem kolejowym, która jest kluczowa dla prawidłowego układu komunikacyjnego tej części województwa
- droga ekspresowa S5 zlokalizowana w bezpośrednim sąsiedztwie Iławy znacznie wpłynie na poprawę bezpieczeństwa w centrum miasta – spowoduje zmniejszenie ruchu tranzytowego głównie ciężarowego na kierunku obecnej drogi krajowej.
Samorządowcy deklarują dalsze działania zmierzające do budowy drogi w wariancie 1 oraz podejmowanie wszelkich aktywności, które doprowadziłyby do jak najszybszego rzeczywistego rozpoczęcia realizacji inwestycji. – Choć ten wariant, który jest dla nas najkorzystniejszy, ma dziś największe szanse na realizację, nie zamierzamy poprzestać w staraniach – mówi starosta Bartosz Bielawski. – Droga ekspresowa przebiegająca przez środek powiatu to dla nas absolutny priorytet!
- Grafika z wariantem 1
Najkorzystniejszy dla całego powiatu jest korytarz 1. Przebiega on przez powiaty ostródzki, iławski, nowomiejski, grudziądzki, brodnicki, wąbrzeski, chełmiński. Jego długość to 89,9 km i przewiduje budowę siedmiu węzłów. Szacowany całkowity koszt inwestycji w tym korytarzu to około 5,1 mld złotych:
- Grafika ze wszystkimi wariantami
podpis: Wytypowane 4 korytarze to łącznie ok. 1 tys. km dróg. Korytarz to nie konkretny przebieg przyszłej trasy a pas terenu o szerokości nawet kilku kilometrów:
źródło: Życie Powiatu Iławskiego (www.powiat-ilawski.pl)
